دکتر هانیه زایر رضایی
شاید شما هم به فکر ایجاد تغییر و تحول در ظاهرتان افتاده باشید. اما هنوزدقیقاً نمیدانید که چه کاری بهتر است.بعضیها موهایشان را رنگ میکنند. بعضی دیگر مش و های لایت را ترجیح میدهند . برخی مدل موهایشان را تغییر میدهند و برخی دیگر حالت موهایشان را عوض میکنند. مثلاً آنها که موهای فر دارند ،آن را صاف میکنند و برعکس.شاید شما هم نهایتاً تصمیم به تغییر حالت موهایتان بگیرید. پس خواندن این مقاله می تواند، اطلاعات خوبی را در مورد این کار در اختیارتان قرار دهد که با توجه به آن بهتر و درستتر انتخاب کنید.
چرا صاف، چرا فر؟
همانطور که بدن ما توسط استخوانها، شکل گرفته و خمیدگی بدن مربوط به خمیدگی استخوانهای پشت انسان است، پلهای گوگردی نیز اسکلت اصلی مو را تشکیل میدهند. و در نتیجه فر و یا صاف بودن مو به علت طرز قرار گرفتن پلهای گوگردی است. این پلهای گوگردی در واقع پیوندهای شیمیایی (از نوع کووالانسی) بین دو اتم گوگرد هستند که به صورت جانبی رشته های پروتئینی مو را به هم متصل میکنند. بنابراین همانطور که متوجه شدهاید، تغییر در حالت مو، بدون تغییر در ساختار درونی آن امکان پذیر نیست واین تغییرساختار میتواند هم موقتی باشد و هم دائمی. تغییر موقتی ساختار مو با آب امکان پذیر است. جالب است بدانید که بهتر از آب برای این منظور وجود ندارد، زیرا پیوندهای هیدروژنی و نمکی موهای شما را در خود حل میکند و مو به طور موقت حالتپذیر میشود. اما آب نمیتواند همه پیوندهای موی شما را در خود حل کند (به همین دلیل اثرآن موقتی است) و از بین بردن نوع دیگری از پیوندهای شیمیایی مو، موسوم به پیوندهای گوگردی که پروتئین های مو را به طور جانبی به یکدیگر متصل میکند، تنها با مواد شیمیایی کاهنده و اکسیدکننده امکان پذیر است که به منظور تغییر طولانی حالت مو به کار میروند. حالا دوست دارید فرم موهایتان به چه شکلی باشد؟ فرهای درشت و فنرمانند مد نظرتان است یا صاف و یک دست شدن مو؟
فرفریها
یکی از جنبه های زیبایی، داشتن موهای فردار و مواج است که بر اساس شواهد به دست آمده (مثل مجسمه های قدیمی ) از زمان های بسیار قدیم مورد توجه بوده و انجام میشده است. اما فرها در آن زمان دوام چندانی نداشتند، چون تغییر در ساختار درونی مو در آن زمان کاری غیر ممکن بود.اولین فر دائمی مو در سال 1905 توسط دستگاهی که چارلز نسلر اختراع کرد، انجام شد .در این روش مو را حول بیگودی های خاص آن زمان می پیچیدند و توسط چندین رشته سیم، با دادن حرارت الکتریکی فر دائم در مو ایجاد میکردند. در این روش موها حالت وز به خود میگرفت. فر زدن دائمی موها به شکل امروزی و با استفاده از مواد شیمیایی از سال 1940 رونق پیدا کرد. این روش فر سرد نامیده شده است. از آنجا که مو دائما در حال رشد است، فر کردن دائمی موها واژه چندان دقیقی نیست. به کار بردن این واژه از این جهت مرسوم شده که در این روش به جهت تغییری که در ساختمان طبیعی مو داده می شود، فرها دوام بیشتری در مقایسه با مدل دهنده هایی که مو را به صورت موقتی فرمی کنند، دارد.
فر بهعلاوه شیمی
کاری که فر کننده های شیمیایی انجام میدهند آن است که این پلهای گوگردی را میشکنند و بعد از آن که مو حول میله فر به شکل دلخواه در آمد این پلها را دوباره میسازند. فر دهنده های شیمیایی در سه مرحله کاهش، تغییر آرایش و اکسایش، عملیات شکستن و تشکیل مجدد پلهای گوگردی را انجام میدهند.
آژیر قرمز
مجعد کردن موها توسط داروها و مواد شیمیایی، شاید موها را زیبا جلوه دهد ولی به آنها آسیبهای جدی میرساند که جبران آن در بعضی مواقع حتی با مخارج فراوان هم غیر ممکن مینماید.از آنجا که در این سری از واکنشها بسیاری از پیوندهای گوگردی دوباره تشکیل نمی شوند، موها دچار آسیب هایی مانند از بین رفتن لیپید ، تخریب پروتئین مو و کاهش مقاومت کششی رشته های مو خواهند شد. حتی گاهی دیده شده که به علت مانده بودن مواد و یا ناوارد بودن آرایشگر، موها سوزانده شده اند .
نوعی دیگر
برای جلوگیری از پیشامدهای ناگواری که به آنها اشاره شد و برای اینکه خانمها و یا آقایان بتوانند از داشتن موهای مجعد لذت ببرند، گیاهانی وجود دارد که به وسیله آنها بتوان موها را مجعد کرد:
موها را ابتدا بالعاب اسفرزه خیس کرده و بعد با بیگودی آنها را بپیچید. اگر موهای شما زیاد چرب است با محلول 20درصد صمغ عربی در آب پیچیده و عمل کنید. مردار سنگ و آهک رابا سدر، مخلوط کرده و از آب آنها برای خیس کردن مو و فرکردن استفاده کنید. لعاب بهدانه ، محلول کتیرا و سایر صمغها نیز برای فر کردن موها مناسب هستند.
آرزو بر جوانان عیب نیست
در صد بسیار زیادی از از خانم ها و آقایان از اینکه موهایشان حالت وز(فرهای نامطلوب) به خود میگیرد شاکی هستند و دوست دارند موهائی نرم، صاف و درخشنده داشته باشند. <ای کاش موی من برای همیشه صاف و یکدست می شد. > این چیزی است که بسیاری از خانمها و آقایان (خصوصا در سنین جوانی) به آن میاندیشند، اما این رویا هیچ گاه محقق نخواهد شد، زیرا موها با طبیعت نخستین خود مرتب رشد میکنند.
گلت زدن یا گلت کردن؟!
کسانی که در آرایشگاهها با استفاده از مواد شیمیائی موی خود را صاف کرده اند، احتمالا این دو واژه را زیاد شنیده و حتی به کار برده اند. در حالی که گلت )Glatt( فقط یک مارک تجاری است و فرقی با دیگر مارکهای موصافکن شیمیائی قدیمی که از طریق مکانیزم اکسایش و کاهش، مو را صاف می کنند، ندارد و تنها تفاوت آن در دستورالعمل استفاده از آن است.
صاف تا همیشه
این روش در میان روش های صاف کردن دائمی مو روش نسبتا جدید و گرانقیمتی است که اسامی دیگری مانند<روش ژاپنی > و <روش گرمائی> مترادف آن به شمار میروند. در صورتی که این روش به درستی انجام شود، نتایج بهتری در مقایسه با روشهای قدیمی در زمینه سلامت و زیبائی مو دربرخواهد داشت اما در صورتی که این کار توسط اشخاص ناوارد انجام شود، مو آسیب دیده و استفاده کننده بد بین خواهدشد.
این فرایند در سه مرحله انجام میشود: بعد ازانجام عملیات شستشو و حالت دادن، با استفاده از محلول ویژهای تنشهای داخلی مو از بین میرود. ساختمان داخلی مو به واسطه حرارت و فشار ناشی از اتوهای پهن از جنس سرامیک با دمای بالا (در دمای 170 تا230 درجه سانتی گراد) تغییر ساختار می دهد.در مرحله آخر ساختار داخلی مو با یک محلول خنثی کننده شامل مواد اکسید کننده و یا از طریق اکسیداسیون باهوابهفرمراستشد هپیکربندی میشود . یادآوری می کنم هیچ یک از روشهای آرایشی مو اثر همیشگی ندارند. بنابراین بین دو لغت دائمی و همیشگی باید تمایز قائل شد. زیرا:
این روش بسته به سرعت رشد مو و درجه انحنای موی تازه رشد کرده، حدوداً 4 تا 8 ماه دوام دارد.
موئی که با این روش صاف میشود (البته اگر به درستی انجام شود) در طول این مدت ساختار راست شده خود را عاری از فرهای نامطلوب حفظ میکند و نرم و درخشنده به لطافت ابریشم است.
و اما محدودیت های این روش: یکی اینکه 3 تا 5 ساعت زمان لازم دارد، بنابراین برای خردسالان ، سالمندان، افراد دارای کمردرد و به طورکلی کسانی که نمیتوانند به هردلیلی برای این مدت طولانی روی صندلی بنشینید، توصیه نمی شود.
فقط ضعف دوم این روش صرف هزینهای بالغ بر 200 تا 500 دلار است. بله گران قیمت است !
روشی برای تمام فصول
با این روش موئی که حالت فر ، مواج و یا وزوزی است، صاف و هموار می شود.حتی اگر موی شما قبلا رنگ، های لایت، دکلره و یا حتی با مواد شیمیائی فر شده نیز میتوانید از این روش استفاده کنید.البته انجام این عمل بر روی موی هایلایت شده، مهارت خاصی لازم دارد زیرا قسمتهائی که بیشتر هایلایت شده اند، بیشتر تحت تاثیر فرایند قرار گرفته و سایه متفاوتی ایجاد خواهدکرد. برای جلوگیری از این حالت باید مثلا محلول ملایمتر، زمان کمتر و یا دمای پائینتری استفاده شود که این، به تکنیک انجام دهنده روش بستگی دارد. برای اطمینان بیشتر حتما قبل از استفاده از این روش از آرایشگرخود بخواهید قبل از شروع، این کار را بر روی چند تار موی شما امتحان کند، تا مطمئن شوید موی شما به این روش جواب می دهد.
موی آفریقائی ها یا شبیه آن را که زمخت هستند، با این روش نمیتوان فر کرد و نتیجه خوبی نمیدهد. همچنین کسانی که قبلا از صاف کنندههای شیمیائی حاوی هیدروکسید استفاده کردهاند نیزنمی توانند از این روش استفاده کنند. بعد از این عمل، مو 48 الی 72 ساعت نباید شامپو و یا حتی خیس شود و حداقل تا یکی دو هفته نباید رنگ و یا های لایت کنید.
در نهایت توجه داشته باشید که مویی که با این روشهای شیمیائی دستکاری میشود حتی در بهترین شرایط نیز کمابیش آسیب میبیند.آیا هنوز هم معتقدید که باید حالت موهایتان را تغییر بدهید؟